برفک دهان + بررسی کامل این بیماری در نوزادان و بزرگسالان و روش‌های درمان

برفک دهان یک عفونت قارچی است که به دلیل رشد بیش از حد قارچ کاندیدا آلبیکانس در داخل دهان ایجاد می‌شود. این مشکل می‌تواند در هر سنی رخ داده و از نوزادان تا بزرگسالان را تحت تأثیر قرار دهد. علائم برفک دهان شامل لکه‌های سفید یا زرد رنگی است که برروی زبان، لثه‌ها و داخل دهان ظاهر می‌شود.

اگرچه این بیماری اغلب خطرناک نیست، اما در صورت عدم درمان به‌موقع، می‌تواند منجر به ناراحتی‌های زیادی شود. به‌خصوص در نوزادان، برفک دهان می‌تواند به سرعت پیشرفت کند و مشکلات جدی‌تری ایجاد کند، به همین دلیل درمان به‌موقع اهمیت زیادی دارد.

درمان قارچ زبان شامل داروهای ضد قارچ است که می‌تواند این مشکل را در مدت زمان کوتاهی رفع کند. این درمان‌ها در بزرگسالان و نوزادان به‌ طور متفاوت تجویز می‌شود. برفک دهان نوزاد به دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تری که دارند، ممکن است به شکل‌های جدی‌تری خود را نشان دهد و باعث درد و ناراحتی در هنگام شیردهی شود.

 

برفک دهان چیست؟

 

برفک دهان یک نوع عفونت قارچی است که به دلیل رشد بیش‌ازحد قارچ کاندیدا در ناحیه دهان ایجاد می‌شود. این مشکل اغلب با لکه‌های سفید یا کرمی‌رنگ روی زبان، داخل گونه‌ها، لثه‌ها یا سقف دهان همراه است و گاهی امکان دارد با درد یا سوزش خفیف همراه باشد. برفک دهان معمولا خطرناک نیست، اما در صورت ضعف سیستم ایمنی یا مصرف طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیک‌ها و کورتون‌ها، احتمال بروز آن افزایش می‌یابد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه، از مقاله «عفونت دندان را جدی بگیرید: از علائم تا درمان عفونت دندان» بازدید کنید. در

این عارضه در نوزادان و سالمندان شایع‌تر است و امکان دارد به شکل برفک زبان هم دیده شود. رعایت بهداشت دهان، محدود کردن مصرف شیرینی‌جات و درمان به‌موقع با داروهای ضدقارچ می‌تواند به پیشگیری یا کنترل این بیماری کمک کند.

 

برفک دهان نوزاد: بررسی کامل برفک دهان در نوزادان

 

برفک دهان نوزاد یک عفونت قارچی است که در دهان ایجاد می‌شود. این مشکل می‌تواند به‌ویژه در نوزادانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، شایع باشد. در این وضعیت، لکه‌های سفید یا زرد رنگ در قسمت‌های مختلف دهان، ازجمله زبان، لثه‌ها و داخل گونه‌ها، ظاهر می‌شود. این لکه‌ها باعث ناراحتی و درد در نوزاد و مشکلاتی در تغذیه آن‌ها می‌شود.

یکی از علائم بارز برفک دهان نوزاد، بروز قارچ زبان کودک است که به شکل لکه‌های سفید یا زرد رنگ در زبان و دیگر قسمت‌های دهان نوزاد ظاهر می‌شود. این لکه‌ها معمولا نرم و مخملی هستند و می‌توانند باعث ایجاد درد و سوزش در نوزاد شوند. در برخی از نوزادان، این لکه‌ها حتی باعث مشکل در شیر خوردن می‌شود و ممکن است نوزاد دچار ناراحتی و بی‌قراری گردد.

برفک دهان نوزاد دو ماهه می‌تواند به علت سیستم ایمنی نوزادان باشد که در این سن به ‌طور کامل تکامل نیافته است و همین امر آن‌ها را نسبت به عفونت‌های قارچی آسیب‌پذیرتر می‌کند. در این سن، علائم برفک دهان می‌تواند به‌ طور سریع‌تری ظاهر شود و ممکن است نوزاد به راحتی دچار ناراحتی و مشکل در تغذیه گردد.

 

 

علت خوب نشدن برفک دهان نوزادان

 

در برخی موارد، برفک دهان نوزاد ممکن است به درستی درمان نشود یا عود کند. از علت خوب نشدن برفک دهان، ضعف سیستم ایمنی نوزاد است که اجازه می‌دهد قارچ‌های موجود در دهان رشد کنند. علاوه‌بر این، عواملی مانند عدم رعایت بهداشت بطری‌ها و پستانک‌ها، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و حساسیت به شیر خشک می‌تواند به گسترش قارچ و عدم بهبودی برفک کمک کند. بنابراین، مراقبت‌های بهداشتی صحیح و استفاده از داروهای ضد قارچ در درمان برفک دهان ضروری است.

 

داروی برفک دهان نوزاد

 

برای درمان، معمولا از داروی برفک دهان نوزاد استفاده می‌شود. داروهای ضد قارچ مانند نیستاتین یا فلورکونات برای از بین بردن قارچ‌ها و تسکین علائم تجویز می‌شوند. این داروها به صورت محلول مایع یا قرص‌های مخصوص نوزاد تجویز می‌شوند و باید طبق دستور پزشک استفاده شوند. در صورتی که درمان به‌موقع انجام شود، برفک دهان نوزاد به سرعت بهبود خواهد یافت.

در زیر می‌توانید عکس برفک دهان نوزاد را مشاهده کنید:

 

 

برفک دهان چه علائمی دارد؟

 

چند مورد از مهم‌ترین علائم برفک دهان به صورت زیر است:

1. لکه‌های سفید یا کرم‌رنگ روی زبان، لثه‌ها، داخل گونه‌ها یا گلو
2. التهاب، قرمزی و گاهی خونریزی در ناحیه دهان
3. درد یا سوزش هنگام غذا خوردن یا بلعیدن
4. خشکی دهان و ترک‌خوردگی گوشه‌های لب
5. احساس مزه تلخ یا تغییر در حس چشایی
6. مشکل در بلع یا احساس گیر کردن غذا
7. در علائم برفک دهان نوزاد می‌توان به بی‌قراری، امتناع از شیر خوردن و وجود لکه‌های سفید در دهان اشاره کرد.
8. در موارد شدید علائم قارچ دهان و گلو ممکن است تا گلو و لوزه‌ها گسترش یابد و بلع را دشوار کند.

همچنین زنانی که به عفونت کاندیدا در ناحیه سینه مبتلا هستند، ممکن است علائم و نشانه‌های زیر را تجربه کنند:

1. قرمزی و حساسیت در نوک سینه‌ها
2. ترک خوردگی یا احساس خارش غیرعادی در نوک سینه‌ها
3. پوسته پوسته شدن یا براق شدن ناحیه تیره رنگ نوک سینه (آرئولا)
4. درد غیرعادی هنگام شیردهی یا احساس درد در نوک سینه بین جلسات شیردهی
5. درد شدید در ناحیه سینه‌ها

این علائم می‌تواند نشانه‌ای از عفونت قارچی باشد و در صورت مشاهده، نیاز به مراجعه به پزشک برای درمان مناسب است.

 

برفک دهان باعث تب می‌شود؟

 

در صورتی که برفک دهان به شدت پیشرفت کند و عفونت قارچی به مری یا سایر نواحی گلو گسترش یابد، ممکن است منجر به ایجاد تب شود. در این شرایط، فرد ممکن است درد یا مشکل در بلع را تجربه کرده و احساس کند که غذا در گلو یا ناحیه میانه سینه گیر کرده است. این علائم معمولا به‌ دلیل التهاب شدید یا عفونت قارچی در ناحیه گلو ایجاد می‌شوند.

در برفک دهان نوزاد نیز اگر عفونت به شدت افزایش یابد، ممکن است نوزاد دچار تب و بی‌قراری شود. در چنین حالتی، درمان سریع و مناسب ضروری است تا از گسترش بیشتر عفونت جلوگیری شود و تب کنترل گردد. لذا در صورت مشاهده علائم شدید مانند تب، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان به‌موقع اهمیت زیادی دارد.

در ادامه می‌توانید عکس قارچ دهان را مشاهده کنید:

 

 

دلایل ایجاد برفک دهان

 

برفک دهان زمانی رخ می‌دهد که قارچ کاندیدا آلبیکنس بیش‌ازحد رشد کرده و تعادل طبیعی میکروبی دهان را به‌هم می‌زند. به‌ طور معمول، سیستم ایمنی بدن با استفاده از باکتری‌های مفید، رشد قارچ‌ها و میکروب‌های مضر را مهار می‌کند.

اما هنگامی که این تعادل مختل می‌شود، قارچ‌ها تکثیر شده و باعث ایجاد عفونت می‌شوند. این قارچ‌ها می‌توانند عفونت‌های دیگری همچون قارچ دهان را ایجاد کنند و حتی در برخی موارد باعث بروز قارچ زبان شوند.

عوامل متعددی در ایجاد برفک دهان موثرند، ازجمله:

1. مصرف داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و کورتیکواستروئیدها که تعادل میکروبی دهان را برهم می‌زنند.
2. ضعف سیستم ایمنی ناشی از بیماری‌هایی مانند دیابت، سرطان، HIV/AIDS یا استفاده از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
3. خشکی دهان که می‌تواند به‌ دلیل کم‌آبی بدن، مصرف برخی داروها یا بیماری‌هایی مانند سندرم شوگرن ایجاد شود.
4. دیابت کنترل‌نشده که باعث افزایش سطح قند در بزاق و ایجاد محیط مناسب برای رشد قارچ‌ها می‌شود.
5. استفاده از پروتزهای دندانی نامناسب که موجب تجمع میکروب‌ها و رشد قارچ‌ها می‌شود.
6. مصرف سیگار و الکل که می‌تواند تعادل میکروبی دهان را به‌هم بزند و خطر ابتلا به این عفونت را افزایش دهد.
7. تغذیه نامناسب و کمبود ویتامین‌ها مانند B12، آهن و فولات که باعث تضعیف سیستم ایمنی می‌شود.
8. علت برفک دهان نوزاد نیز به دلیل انتقال قارچ کاندیدا از مادر به نوزاد در هنگام زایمان یا مشکلات سیستم ایمنی ضعیف نوزاد است.

در صورت مشاهده علائم برفک دهان، تشخیص و درمان به‌موقع می‌تواند از گسترش عفونت جلوگیری کند.

 

انواع برفک دهان

 

برفک دهان به سه نوع اصلی تقسیم می‌شود که بسته به ظاهر و شدت علائم، هریک ویژگی‌های خاص خود را دارند. این تقسیم‌بندی به پزشکان کمک می‌کند تا درمان‌های مناسب را تعیین کنند. این سه نوع عبارتند از:

 

غشای کاذب (Pseudomembranous)

 

در این نوع ضایعات سفید یا زرد کم‌رنگ روی زبان، لثه‌ها و سقف دهان ظاهر می‌شوند. این پلاک‌ها شبیه به پنیر دلمه‌شده هستند و معمولا به راحتی از سطح دهان برداشته نمی‌شوند. در صورت تلاش برای پاک کردن این ضایعات، ممکن است سطح زیر آن قرمز و تحریک‌پذیر باشد. این نوع برفک دهان در کودکان، سالمندان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف مشاهده می‌شود.

 

 

اریتماتوز یا آتروفیک (Erythematous or Atrophic)

 

این نوع برفک دهان با لکه‌های قرمز و ملتهب در داخل دهان همراه است. برخلاف نوع غشای کاذب، در اینجا هیچ پلاک سفید یا زردی وجود ندارد. در عوض، بافت دهان به شدت قرمز و حساس می‌شود. این نوع بیشتر در افرادی که از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی یا آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کنند، مشاهده می‌شود. همچنین در افرادی که به بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت مبتلا هستند، احتمال بروز این نوع افزایش می‌یابد.

 

هایپرپلاستیک (Hyperplastic)

 

این نوع به صورت پلاک‌های سفید ضخیم و جامد در دهان ظاهر می‌شود که به راحتی از بین نمی‌روند. این پلاک‌ها روی زبان و لثه‌ها تشکیل شده و در بیماران مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف، به‌ویژه افراد مبتلا به HIV، رایج‌تر هستند. این نوع از برفک دهان ممکن است نیاز به درمان‌های خاص‌تری داشته باشد و در صورت عدم درمان، به مشکلات جدی‌تری تبدیل شود.

این تقسیم‌بندی به تشخیص دقیق‌تر برفک دهان و تعیین بهترین روش درمان کمک می‌کند. با توجه به علائم و وضعیت بیمار، پزشک می‌تواند نوع مناسب درمان را توصیه کند.

 

 

روش‌های سرایت برفک دهان

 

آیا برفک دهان واگیردار است؟ بله و در شرایط خاص می‌تواند به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل شود، به همین دلیل رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیت زیادی دارد. برفک دهان که یک عفونت قارچی است، می‌تواند از راه‌های مختلفی به‌خصوص در افراد با سیستم ایمنی ضعیف سرایت کند. برخی از روش‌های انتقال این عفونت عبارتند از:

• تماس مستقیم دهانی: برفک دهان می‌تواند از طریق بوسیدن یا هر نوع تماس دهانی دیگر منتقل شود.
• استفاده مشترک از وسایل شخصی: مانند مسواک، لیوان، قاشق یا ظروف که می‌تواند قارچ را از فردی به فرد دیگر منتقل کند.
• شیردهی مادر به نوزاد: در صورتی که مادر دچار برفک دهان باشد، این عفونت ممکن است در حین شیردهی به نوزاد منتقل شود.
• استفاده از دندان مصنوعی یا سایر وسایل دندانپزشکی آلوده: که در صورت عدم رعایت بهداشت مناسب، می‌تواند محیطی مساعد برای رشد قارچ ایجاد کند.

 

برفک دهان در بارداری

 

حالا که متوجه شده‌اید قارچ دهان چیست، می‌توان گفت که این عفونت قارچی در دوران بارداری نیز امکان دارد ایجاد شود. بارداری می‌تواند خطر ابتلا به این عفونت را به دلیل تغییرات هورمونی، ضعف سیستم ایمنی و افزایش سطح قند خون افزایش دهد. علائم برفک دهان در بارداری شامل لکه‌های سفید یا کرمی رنگ روی زبان، سقف دهان، گلو و داخل گونه‌ها است. علاوه‌بر این، امکان دارد باعث ناراحتی، احساس سوزش، مشکل در خوردن یا بلع و طعم فلزی در دهان شود.

 

برفک دهان و ایدز

 

بعضی افراد بر این باورند که برفک دهان و ایدز با یکدیگر مرتبط هستند. بیش از ۹۰ درصد از افراد مبتلا به HIV یا بیماری ایدز دچار برفک دهان می‌شوند. در افراد مبتلا به HIV، سیستم ایمنی ممکن است قادر به کنترل رشد قارچ کاندیدا نباشد، که در نتیجه باعث ایجاد برفک دهان می‌شود. کاندیدا (عامل برفک) در بدن موجود است و معمولا مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما در افراد با ضعف سیستم ایمنی، این قارچ ممکن است به طور غیر طبیعی رشد کند.

 

استرس و برفک دهان

 

استرس و برفک دهان ارتباط نزدیکی دارند. استرس می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و زمینه را برای رشد قارچ کاندیدا آلبیکنس در دهان فراهم آورد. افزایش سطح هورمون کورتیزول در شرایط استرس‌زا باعث می‌شود تعادل باکتری‌های مفید دهان برهم بخورد و خشکی دهان ایجاد شود، که این محیطی مناسب برای رشد قارچ‌ها است. همچنین، رفتارهای ناشی از استرس مانند مصرف زیاد قند، سیگار کشیدن، کاهش خواب و بی‌توجهی به بهداشت دهان نیز می‌توانند خطر ابتلا به برفک دهان را افزایش دهند.

 

درمان برفک دهان چگونه است؟

 

حتما تا کنون متوجه شده‌اید که برفک دهان یکی از بیماری‌های شایعی است که در دهان ایجاد می‌شود. این عفونت می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما در نوزادان و بزرگسالان به‌ویژه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر دیده می‌شود. درمان برفک زبان و دهان با استفاده از داروهای ضد قارچ دهان انجام می‌شود. در ادامه روش‌های درمانی مختلف آمده است:

 

داروهای ضد قارچ دهان

 

در درمان برفک دهان، داروهای ضد قارچ نقش کلیدی دارند. این داروها به کاهش تعداد قارچ‌ها در دهان و بازگشت به تعادل طبیعی باکتری‌ها و قارچ‌ها کمک می‌کنند. برخی از داروهای ضد قارچ دهان برای درمان برفک شامل موارد زیر هستند:

• فلوکونازول: دارویی خوراکی که برای درمان برفک دهان بزرگسالان تجویز می‌شود. این دارو در درمان عفونت‌های قارچی دهان موثر است.
• دهانشویه نیستاتین: دهانشویه‌ای ضد قارچ که در دهان چرخانده شده و سپس بلعیده می‌شود. این دارو یکی از موثرترین گزینه‌ها برای درمان برفک است.
• کلوتریمازول: دارویی که به صورت قرص‌های مکیدنی تجویز می‌شود و در دهان قرار می‌گیرد تا به تدریج حل شود.
• اینتراکونازول: برای درمان عفونت‌های مقاوم به درمان‌های اولیه، به‌ویژه در افراد مبتلا به HIV، این دارو استفاده می‌شود.
• ژل داکتارین: این ژل برای درمان برفک دهان نوزاد و بزرگسالان استفاده می‌شود و به ‌صورت موضعی بر ضایعات برفک دهان قرار می‌گیرد.
• پس برای درمان قارچ لب، استفاده از داروهای ضد قارچ موضعی مانند ژل برای برفک دهان یا استفاده از دهانشویه‌های ضد قارچ می‌تواند مفید باشد.

 

درمان خانگی برفک دهان

 

درمان خانگی برفک دهان می‌تواند به تسکین علائم کمک کند، اما باید توجه داشت که این روش‌ها نباید جایگزین درمان‌های دارویی شوند. بهترین راه برای درمان برفک دهان مراجعه به پزشک است. با این حال برخی از درمان‌های خانگی می‌توانند به‌عنوان مکمل درمان‌های دارویی مفید واقع شوند:

• شستشوی دهان با آب نمک: دهانشویه برای برفک دهان با محلول آب نمک می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین علائم کمک کند.
• مصرف ماست پروبیوتیک: ماست پروبیوتیک به افزایش تعداد باکتری‌های خوب در دهان کمک کرده و می‌تواند در بهبود تعادل میکروبی دهان موثر باشد.
• مسواک زدن با مسواک نرم: مسواک زدن ملایم با مسواک نرم می‌تواند از بروز زخم‌های دهانی جلوگیری کرده و از گسترش عفونت بکاهد.

 

درمان برفک دهان نوزادان

 

روش‌های موثر و متنوعی برای درمان نوزادان مبتلا به برفک دهان وجود دارد ولی درمان خانگی برفک دهان نوزاد توصیه نمی‌شود و باید تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا برخی درمان‌های خانگی ممکن است برای نوزادان مناسب نباشد. با این حال برخی از توصیه‌های عمومی برای درمان برفک دهان نوزاد عبارتند از:

• استفاده از قطره برای برفک دهان نوزاد: پزشک معمولا از قطره میکونازول و نیستاتین برای برفک دهان نوزاد استفاده می‌کند که کاملا ایمن و موثر است.
• رعایت بهداشت دهانی نوزاد: تمیز نگه داشتن لوازم شیردهی مانند شیشه‌شیر و پستانک می‌تواند به کاهش احتمال بروز برفک دهان در نوزادان کمک کند.
• مشاوره با پزشک متخصص: در صورت بروز علائم برفک دهان نوزاد، بهترین اقدام مشاوره با پزشک متخصص است.

 

 

درمان برفک دهان در طب سنتی

 

در طب سنتی نیز برخی درمان‌های گیاهی برای برفک دهان وجود دارد که ممکن است به کاهش علائم کمک کند. این درمان‌ها شامل استفاده از گلاب برای برفک دهان، عرق کاسنی و جوش شیرین برای شستشوی دهان است. با این حال، توجه به این نکته ضروری است که درمان‌های گیاهی باید با مشورت پزشک انجام شود تا از عوارض جانبی احتمالی جلوگیری گردد.

 

روش تشخیص برفک دهان

 

تشخیص برفک دهان نوزاد و بزرگسالان معمولا از طریق معاینه بالینی توسط پزشک انجام می‌شود. پزشک با بررسی دقیق دهان و زبان، به‌ویژه مشاهده لکه‌های سفید یا کرمی رنگ که نشان‌دهنده عفونت قارچی هستند، می‌تواند تشخیص اولیه را مطرح کند. در برخی موارد برای اطمینان بیشتر، پزشک ممکن است انجام بیوپسی را پیشنهاد دهد. بیوپسی به این معنا است که قسمتی از ضایعات سفید رنگ موجود در دهان برداشته شده و به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا وجود قارچ کاندیدا در نمونه بررسی شود.

در صورتی که برفک دهان نوزاد وجود داشته باشد و قارچ به بخش‌های دیگر مانند مری نیز گسترش یابد، پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری انجام دهد. به‌عنوان مثال، نمونه‌برداری از گلو (کشت گلو) یا انجام اندوسکوپی برای بررسی دقیق‌تر و تشخیص کامل‌تر ممکن است مورد نیاز باشد. این اقدامات به کمک پزشک در شناسایی بهتر شکل ظاهری برفک دهان نوزاد و ارزیابی میزان گسترش عفونت کمک می‌کند.

 

طول درمان برفک دهان در بزرگسالان

 

مدت زمان درمان برفک دهان در بزرگسالان به شدت عفونت، وضعیت سلامت فرد و نوع درمان بستگی دارد. به ‌طور کلی، طول درمان برفک دهان در بزرگسالان به شرح زیر است:

• برفک دهان خفیف: در این حالت معمولا با استفاده از داروهای ضد قارچ مانند نیستاتین، کلوتریمازول یا فلوکونازول، عفونت در مدت زمان ۷ تا ۱۴ روز بهبود می‌یابد.
• برفک دهان شدید یا مقاوم: در صورت شدید بودن عفونت، ممکن است درمان تا ۲ تا ۴ هفته طول بکشد. در این موارد، مصرف داروهای ضد قارچ خوراکی یا حتی تزریقی نیز لازم است.
• برفک دهان ناشی از بیماری‌های زمینه‌ای: در افرادی که به بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا مشکلات ضعف سیستم ایمنی مبتلا هستند، درمان ممکن است طولانی‌تر باشد. همچنین در بیمارانی که دچار HIV یا سرطان هستند، ممکن است درمان به مدت چندین هفته ادامه یابد.

درنهایت، طول درمان برفک دهان در بزرگسالان بسته به وضعیت فردی و نوع عفونت متفاوت خواهد بود، اما با شروع درمان مناسب، بهبود در بیشتر موارد به سرعت حاصل می‌شود.

 

تفاوت برفک دهان و آفت دهان چیست؟

 

برفک دهان و آفت دهان دو مشکل متفاوت هستند که ممکن است باعث بروز ناراحتی در دهان شوند. درحالی که برخی شباهت‌ها مانند ظاهر شدن به‌عنوان ضایعات در دهان دارند، این دو بیماری دارای علت‌های مختلفی هستند و به درمان‌های متفاوتی نیاز دارند:

• علت: آفت‌ها معمولا به دلیل عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شوند، درحالی که برفک دهان یک عفونت قارچی است که توسط قارچ‌ها و مخمرها مانند کاندیدا آلبیکنس بوجود می‌آید.
• ظاهر: آفت‌ها زخم‌های کوچک و کم عمقی هستند که معمولا با رنگ سفید یا زرد و حاشیه‌ای قرمز ظاهر می‌شوند. درمقابل، برفک دهان ضایعاتی سفید مایل به کرم و کمی برجسته در دهان ایجاد می‌کند.
• محل: آفت‌ها در بافت‌های نرم داخل دهان یا پایه لثه‌ها ظاهر می‌شوند. اما برفک دهان از زبان و گونه‌ها شروع شده و ممکن است به سایر نواحی دهان و گلو نیز گسترش یابد.
• درمان: درمان آفت‌ها اغلب شامل داروهای موضعی برای کاهش درد و التهاب است. برفک دهان که یک عفونت قارچی بوده، معمولا با داروهای ضد قارچ درمان می‌شود.

 

 

عوارض برفک دهان چیست؟

 

برفک دهان معمولا در افراد با سیستم ایمنی سالم باعث عوارض جدی نمی‌شود. اما در افرادی که سیستم ایمنی‌شان ضعیف است، به دلیل بیماری‌های زمینه‌ای یا مصرف داروهای خاص، خطر بروز عوارض افزایش می‌یابد. در این افراد قارچ‌های عامل برفک دهان می‌توانند وارد جریان خون شده و به سایر قسمت‌های بدن سرایت کنند، که این ممکن است منجر به عفونت‌های جدی در ارگان‌هایی مانند مغز، قلب یا کبد شود.

در مورد کودکانی که مبتلا به برفک زبان یا برفک دهان هستند، ممکن است علاوه‌بر علائم دهانی، راش‌های شدید پوستی یا دانه‌های پوشک نیز مشاهده شود که به دلیل انتقال قارچ به سایر نواحی بدن ایجاد می‌شود. بنابراین، توجه به درمان به‌موقع و مناسب در افراد با سیستم ایمنی ضعیف بسیار ضروری است.

 

چگونه می‌توان از برفک دهان پیشگیری کرد؟

 

برای کاهش احتمال ابتلا به برفک دهان، می‌توانید از روش‌های ساده و موثر زیر استفاده کنید:

• رعایت بهداشت دهان بسیار اهمیت دارد، به‌ویژه در افرادی که مبتلا به دیابت هستند یا از دندان مصنوعی استفاده می‌کنند. مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به ‌طور روزانه می‌تواند از رشد قارچ‌ها در دهان جلوگیری کند. برای رعایت بهداشت دندان خود انجام به موقع عصب کشی دندان ضروری است. 
• اگر از کورتیکواستروئید‌های استنشاقی استفاده می‌کنید، حتما پس از هربار مصرف، دهان خود را به‌خوبی بشویید تا از تجمع قارچ گلو و زبان جلوگیری شود.
• در صورتی که از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کنید، بهتر است ماست را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. این کار به حفظ تعادل باکتری‌های مفید و جلوگیری از رشد قارچ‌ها کمک می‌کند.
• در صورت ابتلا به عفونت‌های قارچی واژن، به‌ویژه در دوران بارداری، سریعا آن را درمان کنید تا از انتقال قارچ به دهان جلوگیری شود.
• شکر و غذاهایی که حاوی مخمر مانند نان، آبجو و شراب هستند، می‌توانند باعث رشد قارچ در دهان شوند. بهتر است مصرف آن‌ها را محدود کنید.
• در صورت خشکی دهان، داروهایی مثل Evoxac یا Salagen می‌توانند به افزایش تولید بزاق کمک کنند و شرایط دهان را بهبود ببخشند.
• از کافئین و الکل اجتناب کنید. این مواد می‌توانند خشکی دهان را تشدید کرده و علائم برفک دهان را بدتر کنند.

این اقدامات می‌توانند به پیشگیری از ابتلا به برفک دهان کمک کنند.

 

چه زمانی باید برای درمان برفک دهان به پزشک مراجعه کرد؟

 

در اغلب موارد، برفک دهان یک مشکل جدی به حساب نمی‌آید. اما اگر سیستم ایمنی بدن ضعیف باشد، این عفونت ممکن است گسترش یابد و به یک عفونت سیستمیک تبدیل شود.

در صورت داشتن نقص در سیستم ایمنی، مشاهده علائم برفک دهان باید به سرعت مورد توجه قرار بگیرد و به پزشک مراجعه کنید.

عفونت‌های دیگری هم هستند که علائمی مشابه برفک دهان دارند، مانند لکوپلاکی مودار دهان و لیکن پلان، بنابراین برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، مشاوره پزشکی ضروری است.

برای نوزادانی که به برفک دهان مبتلا هستند، این امکان وجود دارد که عفونت را به سینه مادر منتقل کنند. در صورتی که در دوران شیردهی درد و قرمزی در اطراف نوک سینه خود احساس می‌کنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

 

 

نتیجه گیری: اهمیت تشخیص و درمان به‌موقع برفک دهان

 

برفک دهان یک مشکل شایع است که می‌تواند بر سلامت دهان و زبان تاثیر بگذارد. این عفونت قارچی می‌تواند باعث بروز علائمی مانند لکه‌های سفید روی زبان و لثه‌ها شود و در صورت عدم درمان به‌موقع، مشکلات بیشتری را به همراه داشته باشد.

در بزرگسالان، برفک دهان ممکن است با مشکلاتی مانند خشکی دهان، مصرف آنتی‌بیوتیک و ضعف سیستم ایمنی همراه باشد، درحالی که نوزادان به دلیل حساسیت بیشتر سیستم ایمنی خود ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند.

همچنین، درمان قارچ گلو و برفک زبان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در برخی موارد، درمان‌های خانگی می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. برای برفک دهان بزرگسالان درمان خانگی هم وجود دارد که پیشنهاد نمی‌شوند؛ بنابراین، مهم است که به توصیه‌های پزشکی توجه شود.

در صورتی که علائم برفک دهان ادامه یابد یا بدتر شود، مراجعه به یک دندانپزشک متخصص هم توصیه می‌شود. کلینیک دکتر عبادیان با ارائه خدمات دندانپزشکی و درمان‌های تخصصی دهان و دندان، می‌تواند به شما در رفع مشکلات مرتبط با برفک دهان و سایر بیماری‌های دهانی کمک کند.

 

سوالات متداول

 

1. برفک دهان چیست و چه عواملی باعث ایجاد آن می‌شود؟

برفک دهان یک عفونت قارچی است که بیشتر به دلیل رشد بیش از حد قارچ کاندیدا آلبیکانس در دهان رخ می‌دهد. عواملی مانند ضعف سیستم ایمنی، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، یا مصرف داروهای استروئیدی می‌توانند باعث بروز آن شوند.

2. برفک دهان چگونه درمان می‌شود؟

برفک دهان با داروهای ضد قارچ درمان می‌شود. رعایت بهداشت دهان و اجتناب از قند و الکل نیز در درمان آن موثر است.

3. آیا برفک دهان فقط در نوزادان یا افراد مسن رخ می‌دهد؟

نه، برفک دهان می‌تواند در هر سنی ایجاد شود. افراد با سیستم ایمنی ضعیف، نوزادان یا افراد مسن بیشتر در معرض آن هستند، اما افراد سالم هم ممکن است به آن مبتلا شوند.

4. آیا برفک دهان کودک خطرناک است؟

برفک دهان نوزاد خطرناک نیست و با درمان دارویی و رعایت بهداشت برطرف می‌شود. اما در کودکان با سیستم ایمنی ضعیف، ممکن است به سایر بخش‌های بدن گسترش یابد و مشکلات جدی‌تری ایجاد کند. در صورت عدم بهبود، بهتر است با پزشک مشورت کنید.

5. برای درمان برفک دهان باید به کدام پزشک مراجعه کرد؟

برای درمان برفک دهان و تسریع روند بهبودی، مراجعه به دندانپزشک، پزشک عمومی، متخصص بیماری‌های عفونی یا متخصص پوست توصیه می‌شود. این پزشکان می‌توانند با تشخیص دقیق و تجویز درمان مناسب، به بهبود وضعیت شما کمک کنند.