چند سال بعد از کشیدن دندان می‌توان ایمپلنت کرد؟ بررسی کامل ایمپلنت بعد از چند سال کشیدن دندان

بسیاری از افراد پس از کشیدن دندان، به دلایل مختلف از جمله هزینه‌های درمان یا ناآگاهی، کاشت ایمپلنت را به تعویق می‌اندازند. اما سال‌ها بعد با تجربه مشکلات ناشی از جای خالی دندان، تصمیم می‌گیرند ایمپلنت کنند. سوال مهم این است: چند سال بعد از کشیدن دندان می‌توان ایمپلنت کرد؟ پاسخ به این سؤال یک "بله" یا "خیر" نیست.

ایمپلنت بعد از چند سال کشیدن دندان به عوامل زیادی از جمله میزان تحلیل استخوان فک، وضعیت بافت نرم اطراف دندان و سلامت عمومی بیمار وابسته است. از طرفی، بعضی بیماری‌های زمینه‌ای از جمله عواملی هستند که مانع انجام ایمپلنت می‌شوند. بنابراین؛ باید بدانید چه کسانی نمی‌توانند ایمپلنت کنند و آیا شما جزو آن‌ها هستید؟

در ادامه به شرایط لازم برای ایمپلنت دندان بعد از چند سال اشاره کرده و تکنیک‌هایی که در موارد دیرهنگام به کار می‌رود را بررسی می‌کنیم.

در مبحث اینکه چند سال بعد از کشیدن دندان میتوان ایمپلنت کرد، فاکتورهای مختلفی دخیل‌اند. تجربه پزشکی نشان می‌دهد که ایمپلنت بعد از چند سال کشیدن دندان همچنان امکان‌پذیر است، اما شرط آن ارزیابی‌های دقیق بالینی و سلامت عمومی فرد است. برای اینکه بدانید چه کسانی نمی‌توانند ایمپلنت کنند و آیا شما در این دسته قرار دارید یا خیر، با متخصص ایمپلنت مشورت کنید و معاینات لازم را نزد او انجام دهید.

 

تأثیر گذر زمان بر تراکم استخوان فک پس از کشیدن دندان

 

از لحظه‌ای که دندانی را می‌کشید، یک فرآیند طبیعی به نام تحلیل استخوان در بدن آغاز می‌شود. این فرآیند با گذشت زمان شدت می‌گیرد و می‌تواند بر میزان امکان‌پذیری یا پیچیدگی انجام ایمپلنت دندان در سال‌های بعد مستقیما اثر بگذارد. در این بخش، روند این تغییرات و عوامل مؤثر بر آن را بررسی می‌کنیم.

 

تحلیل رفتن استخوان آلوئولار در گذر زمان

 

استخوان آلوئولار (Alveolar Bone) بخشی از استخوان فک است که دندان‌ها در آن فیکس شده‌اند. پس از کشیدن دندان، این بخش که دیگر چیزی را نگه نمی‌دارد و عملا کاربردی ندارد، به تدریج تحلیل می‌رود. دلیل اصلی این موضوع این است که دیگر تحریک بیومکانیکی ناشی از جویدن و فشار دندان از بین رفته و بدن به طور طبیعی دلیلی برای حفظ تراکم استخوان در آن ناحیه نمی‌بیند.

این تحلیل استخوان، هم در بعد عمودی هم در عرض اتفاق می‌افتد، به این معنی که همزمان ارتفاع و ضخامت استخوان در فک کاهش پیدا می‌کند. به این ترتیب، اگر هرچه زودتر برای درمان جایگزین مانند ایمپلنت یا جراحی پیوند استخوان اقدام نکنید، این روند ادامه‌دار بوده و به نقطه‌ای می‌رسد که کاشت ایمپلنت دندان بدون درمان‌های تکمیلی و جراحی تقریباً غیرممکن خواهد شد.

 

آمار کاهش حجم استخوان فک بعد کشیدن دندان

 

تحقیقات علمی و مرور مطالعات بالینی، آمار کاهش حجم استخوان را اینچنین گزارش داده‌اند:

• در شش ماه اول پس از کشیدن دندان، به طور میانگین ۴۰ تا ۶۰ درصد از عرض استخوان آلوئولار کاهش می‌یابد. این اتفاق معمولاً خیلی سریع رخ می‌دهد.
• در سال اول، حدود ۲۵ درصد از ارتفاع استخوان فک نیز کاهش می‌یابد. این میزان در فک پایین شدیدتر از فک بالا است.
• بین سال دوم تا پنجم، روند تحلیل ادامه دارد اما نمودار آن شیب کمتری خواهد داشت. در این مدت، ممکن است بین ۰.۵ تا ۱ میلی‌متر در سال از ارتفاع استخوان کم شود که با توجه به ضخامت این استخوان، قابل توجه است.
• پس از ۵ سال، اگر بیمار هیچ درمان جایگزینی انجام ندهد، استخوان این ناحیه تا ۸۰ درصد در مقایسه به حجم واقعی اولیه‌اش کاهش پیدا می‌کند.

این آمار و ارقام ممکن است بسته به شرایط هر فرد کمی متفاوت باشند، اما الگوی عمومی کاهش حجم استخوان و تحلی رفتن آن، به همین شکل است.

 

 

عوامل مؤثر در سرعت تحلیل استخوان

 

سرعت و شدت فرآیند تحلیل استخوان بعد از کشیدن دندان، در همه افراد یکسان نیست. فاکتورهای کلیدی متعددی در این روند نقش دارند:

موقعیت دندان در فک

• فک پایین به خاطر تراکم استخوان بیشتر، سریع‌تر و شدیدتر دچار تحلیل استخوان می‌شود.
• نواحی خلفی (آسیاب‌ها) معمولاً تحلیل بیشتری نسبت به نواحی جلویی فک دارند.

سن

• افزایش سن، توانایی بازسازی استخوان را کاهش داده و آن را بیشتر مستعد آسیب می‌کند.
• در افراد مسن‌تر، تحلیل استخوان سریع‌تر و بازیابی آن دشوارتر است.

جنسیت

• زنان، مخصوصا بعد از دوران یائسگی که هورمون استروژن در بدن آن‌ها کاهش می‌یابد، بیشتر در معرض تحلیل استخوان قرار می‌گیرند.

بیماری‌های زمینه‌ای

• افرادی که با بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، پوکی استخوان، اختلالات تیروئید و بیماری‌های خودایمنی دست و پنجه نرم می‌کنند، روند تحلیل استخوان برایشان سریع‌تر اتفاق می‌افتد.
• مصرف داروهای خاص مثل کورتون‌ها یا داروهای ضدانعقاد نیز در تسریع روند تحلیل استخوان فک نقش دارند.

سبک زندگی

• مصرف سیگار و الکل، رژیم غذایی نامناسب و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان از جمله عواملی هستند که سرعت تحلیل استخوان را افزایش می‌دهند.

برای اینکه شرایط و محدودیت‌های کاشت ایمپلنت دندان را بهتر درک کنید، می‌توانید یک فیلم کاشت ایمپلنت بعد از کشیدن دندان مشاهده کنید تا اهمیت شرایط لازم برای این درمان را بهتر متوجه شوید.

 

آیا می‌توان سال‌ها بعد از کشیدن دندان، ایمپلنت انجام داد؟

 

از نظر علمی و بالینی، پاسخ این سوال، مثبت است. به این معنی که ایمپلنت بعد از چند سال کشیدن دندان هم از نظر پزشکی امکان‌پذیر است، اما میزان موفقیت آن در گرو شرایط خاص استخوان فک، بافت اطراف آن و سلامت عمومی بیمار خواهد بود. تفاوت بازه‌های زمانی مختلف ایمپلنت بعد از کشیدن دندان و تأثیر آن‌ها بر موفقیت ایمپلنت را در ادامه بررسی می‌کنیم:

 

ایمپلنت دندان ۱ تا ۳ سال بعد از کشیدن دندان

 

در این بازه زمانی، تحلیل استخوان به میزان متوسطی پیشرفت کرده، اما معمولاً تراکم باقیمانده برای کاشت ایمپلنت دندان هنوز قابل قبول است. بنابراین می‌توان امیدوار بود که در بسیاری از موارد، ایمپلنت دندان بدون نیاز به جراحی پیوند استخوان امکان‌پذیر باشد. البته، نباید از این موضوع برداشت کرد که برای کاشت ایمپلنت فوری و بدون فکر اقدام کنید، چرا که از معایب کاشت ایمپلنت بلافاصله بعد از کشیدن دندان هم می‌توان به افزایش ریسک عفونت و مشکلاتی از این قبیل اشاره کرد.

 

ایمپلنت دندان ۳ تا ۵ سال بعد از کشیدن دندان

 

اگر ۳ تا ۵ سال از کشیدن دندانتان می‌گذرد، بخش زیادی از استخوان فک شما تحلیل رفته و احتمالا نیاز به جراحی پیوند استخوان قبل از ایمپلنت دندان دارید. پزشک حاذق، برای انجام موفق ایمپلنت دندان، پیش از آن از طریق تصویربرداری CBCT وضعیت استخوان را دقیقا بررسی می‌کند و اگر استخوان کافی وجود نداشته باشد، جراحی پیوند استخوان یا لیفت سینوس را در برنامه درمانی قرار می‌دهد.

 

ایمپلنت دندان بیشتر از ۵ سال بعد از کشیدن دندان

 

در چنین شرایطی، معمولاً تحلیل استخوان فک به اوج خود رسیده است، مخصوصا اگر محل دندان بدون هیچ‌گونه درمان جایگزین از قبیل پروتز، بریج یا ایمپلنت موقت به حال خود رها شده باشد. کاشت ایمپلنت دندان در این مواقع، احتمالا تنها با بازسازی گسترده فک از طریق جراحی پیوند استخوان حجیم یا تکنیک‌های بازسازی پیشرفته‌تر امکان‌پذیر باشد. هزینه، مدت درمان و ریسک عوارض نیز برای این بیماران بیشتر خواهد شد.

 

شرایط لازم برای ایمپلنت دیرهنگام

 

اگر از دندانپزشک متخصص ایمپلنت بپرسید که تا چند سال بعد از کشیدن دندان میتوان ایمپلنت کرد، حتما یک سری شرایط را برای جواب دادن به شما مطرح می‌کند. این شرایط عبارت‌اند از:

• وضعیت مناسب استخوان فک: برای یک ایمپلنت استاندارد و موفقیت‌آمیز، حداقل ۱۰ میلی‌متر ارتفاع و ۶ میلی‌متر عرض استخوان نیاز است. اگر این شرایط فراهم نباشد و زمان زیادی از کشیدن دندان گذشته باشد، پزشک متخصص از تکنیک‌های پیشرفته جراحی پیوند استخوان، افزایش ضخامت استخوان (Ridge Augmentation) یا لیفت سینوس استفاده خواهد کرد.
• وضعیت بافت نرم: ایمپلنت نیازمند وجود بافت نرم سالم و کافی در اطراف محل کاشت است. عدم وجود لثه کراتینیزه یا وجود بافت نامناسب احتمال التهاب پری‌ایمپلنت و شکست درمان را افزایش می‌دهد.
• بررسی عادات بیمار: پزشک قبل از ایمپلنت دندان، سبک زندگی بیمار را از نظر مصرف دخانیات، بهداشت دهان و دندان و بیماری‌های زمینه‌ای بررسی می‌کند تا با احتیاط کامل وارد مسیر درمان شود.

 

تکنیک‌های جبرانی در صورت تحلیل استخوان

 

برای کسانی که به فکر ایمپلنت بعد از چند سال کشیدن دندان خود افتاده‌اند و حجم زیادی از استخوان فک آن‌ها تحلیل رفته، دندانپزشک متخصص ایمپلنت از تکنیک‌های جبرانی استفاده می‌کند. این تکنیک‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

 

جراحی پیوند استخوان  (Bone Grafting)

 

جراحی پیوند استخوان برای زمانی است که تراکم یا حجم استخوان کافی نباشد. این روش شامل اضافه کردن ماده استخوانی طبیعی یا مصنوعی در ناحیه تحلیل‌رفته برای شکل‌گیری استخوان جدید است. انواع پیوند شامل موارد زیر است:

• اتوگرافت: استخوان خود بیمار
• آلوگرافت: استخوان انسانی از بانک استخوان
• زنوگرافت: استخوان حیوانی
• مواد مصنوعی (آلوپلاست): ترکیبات سنتزی مانند هیدروکسی‌آپاتیت

 

 

لیفت سینوس  (Sinus Lift)

 

در مواردی که هدف ایمپلنت دندان در استخوان فک بالاست و ارتفاع کافی برای گذاشتن ایمپلنت وجود ندارد، لیفت سینوس انجام می‌شود. دندانپزشک در این تکنیک غشای سینوس را بالا می‌برد و مواد پیوندی به زیر آن اضافه می‌کند تا فضای مناسب برای ایمپلنت فراهم شود.

 

استفاده از ایمپلنت‌های زاویه‌دار یا کوتاه

 

اگر محدودیت تراکم استخوان در بیمار دیده شود اما امکان جراحی پیوند استخوان به هر دلیلی وجود نداشته باشد، متخصص ایمپلنت ندان نوع خاصی از ایمپلنت را برای بیمار در نظر می‌گیرد:

• کاشت ایمپلنت زاویه‌دار: پایه این نوع ایمپلنت با زاویه وارد استخوان می‌شود تا به ناحیه کم‌تراکم آسیب نزند.
• کاشت ایمپلنت کوتاه: در نواحی خاصی که ارتفاع استخوان زیاد نباشد، ایمپلنت پایه کوتاه کاربرد دارد.

 

 

ریسک ایمپلنت دیرهنگام دندان

 

اگر ایمپلنت بعد از کشیدن دندان خیلی طول بکشد، درگیر چالش‌های متعددی خواهد شد و به بررسی دقیق‌تر نیاز خواهد داشت. اولین و مهم‌ترین ریسک، کاهش شانس موفقیت در مقایسه با ایمپلنت به‌موقع است. چنانچه گفتیم، تحلیل استخوان و تغییرات بافت لثه در گذر زمان، شرایط را برای کاشت ایمپلنت دندان سخت‌تر می‌کنند.

از سوی دیگر، با تحلیل رفتن بیشتر استخوان، نیاز به درمان‌های تکمیلی مانند جراحی پیوند استخوان، جراحی لثه دندان یا لیفت سینوس هم بیشتر می‌شود و این مراحل روی مدت‌زمان و هزینه درمان تاثیرگذارند. چالش‌هایی مانند احتمال بیشتر عفونت، نیاز به مراقبت بیشتر و ضعف سیستم ایمنی را نیز، نباید نادیده گرفت.

اگر به دنبال راه حلی علمی، ایمن و با ماندگاری بلندمدت برای دندان‌های از دست‌رفته خود هستید، همین حالا از کلینیک دکتر عبادیان، بهترین دندانپزشکی جردن مشاوره بگیرید. این مجموعه با سابقه انجام ایمپلنت حتی سال‌ها پس از کشیدن دندان، با بالاترین میزان موفقیت، آماده ارائه خدمات تضمینی به شماست.

 

چه کسانی نمی‌توانند ایمپلنت کنند؟

 

ایمپلنت دندان روشی ایمن و پیشرفته برای جایگزینی دندان‌هایی است که از دست رفته‌اند، اما این روش برای همه مناسب نیست. بعضی از دلایل پزشکی یا آناتومیکی باعث می‌شوند افراد کاندید مناسبی برای ایمپلنت دندانی نباشند یا نیاز به درمان‌های پیش‌نیاز داشته باشند. این دلایل عبارت‌اند از:

• بیماران با پوکی استخوان شدید یا تحلیل استخوان پیشرفته فک
• افراد با بیماری‌های کنترل‌نشده مانند دیابت پیشرفته، سرطان فعال یا اختلالات انعقادی
• افراد با ضعف سیستم ایمنی
• افراد کم‌سن که رشد استخوان فک آن‌ها کامل نشده (معمولا زیر ۱۸ سال)

 

جمع بندی

 

در این صفحه، شرایط کاشت موفق دندان را خواندید و دریافتید که چه کسانی نمی توانند ایمپلنت کنند. اما در پاسخ به این پرسش مهم که چند سال بعد از کشیدن دندان میتوان ایمپلنت کرد، باید گفت تا زمانی که شرایط استخوان فک و بافت‌های دهان اجازه دهند، این امکان از بین نمی‌رود. با این حال، ایمپلنت بعد از چند سال کشیدن دندان، شانس موفقیت را کاهش می‌دهد و به بررسی‌های دقیق‌تری نیاز دارد. 

در نهایت، مشاوره با یک متخصص ایمپلنت و انجام معاینات لازم، بهترین راه برای تصمیم‌گیری مطمئن درباره ایمپلنت دیرهنگام است.

 

سوالات متداول

 

• چه مدت بعد از کشیدن دندان می‌توان بریج کرد؟

معمولاً حدود چند هفته تا چند ماه زمان لازم است تا پس از کشیدن دندان، بافت نرم اطراف آن بهبود یابد و آماده انجام بریج شود. به یاد داشته باشید اقدامات ترمیمی و درمانی مانند عصب کشی دندان پیش‌نیازهای بریج یا ایمپلنت هستند که مخصوصا برای دندان‌های مجاور که پایه بریج قرار می‌گیرند، ضروری‌اند.

• آیا می‌شود همه دندان‌ها را ایمپلنت کرد؟

در صورتی که استخوان فک شما سالم باشد، تراکم کافی داشته باشد و از شرایط عمومی مناسب برخوردار باشید، امکان کاشت ایمپلنت برای تمام دندان‌ها وجود دارد. اخیرا با روش‌های پیشرفته‌ای مانند "All-on-4" این کار ساده‌تر و سریع‌تر امکان‌پذیر است.